Joost Hutsebaut, klinisch psycholoog bij de Viersprong en houder van een bijzondere leerstoel aan de Tilburg University, werd door het McLean Hospital (VS) uitgenodigd om de prestigieuze Alfred Stanton Lecture 2025 te geven. Deze jaarlijkse lezing eert de nalatenschap van Alfred Stanton – pionier in de relationele psychiatrie – en John Gunderson, grondlegger van het concept borderline persoonlijkheidsstoornis en een van de bedenkers van Mentalization-Based Treatment (MBT). 

Eigenheid van psychotherapie

Elk jaar nodigt McLean een spreker uit die een betekenisvolle bijdrage levert aan de ontwikkeling van psychologische behandelingen. Eerder stonden grootheden als Otto Kernberg, Marsha Linehan, Anthony Bateman, Peter Fonagy, Glen Gabbard en Frank Yeomans op het podium. Een indrukwekkend rijtje waarin Joost zich nu voegt. 

In zijn lezing, “Connection and Guts: On What Makes Treatment Work”, sprak Joost over wat behandeling écht effectief maakt: het vermogen om oprecht verbinding te maken met cliënten, én het lef om hen daadwerkelijk richting verandering te helpen bewegen. 

Het grotere verhaal gaat over wat de eigenheid van psychotherapie is. Polarisatie treedt vooral op waar er een tekort aan eigenheid is. Joost zegt hierover: “Wij richten onze studies, richtlijnen, meta-analyses, opleidingen en interventies veel te veel naar het voorbeeld van de medische wereld. Daar zit de werkzaamheid grotendeels in het chemische substraat. Dat is wezenlijk anders in ons veld. Behandeling loopt via mensen, moet via mensen lopen. Een behandelinterventie op zich bestaat niet. Niet welke methode je kiest, is volgens mij het belangrijkste, wel hoe je die methode toepast. Een methode werkt als ze je toelaat om echt contact te maken met de cliënt én als ze je toelaat om de cliënten te pushen richting verandering”. 

Werkbezoek 

Ter gelegenheid van de uitnodiging bracht Joost zelf een meerdaags werkbezoek aan het McLean Hospital, wereldwijd toonaangevend in de behandeling van persoonlijkheidsstoornissen. Hij gaf er korte presentaties over het Alternative Model for Personality Disorders (AMPD) en Guideline-Informed Treatment for Personality Disorders (GIT-PD), en nam deel aan casusbesprekingen in onder meer het befaamde Gunderson Residence en de MBT Clinic. 

• Joost baseerde zijn Alfred Stanton Lecture op ‘Scorn Not Its Simplicity: Examining the Effectiveness of Simple Generalist Treatment for Personality Disorders’, gepubliceerd in American Journal of Psychotherapy.