De Viersprong, specialist in persoonlijkheid, gedrag en gezin heeft een kwetsbare groep cliënten in zorg, voor wie continuïteit van zorg belangrijk is. We behandelen cliënten op onze locaties en in hun thuissituatie. De coronacrisis stelde ons voor een grote uitdaging om de continuïteit van zorg te kunnen waarborgen.
De Viersprong, specialist in persoonlijkheid, gedrag en gezin kent twee TOPGGz-afdelingen; Persoonlijkheidsstoornissen bij jongeren en Persoonlijkheidsstoornissen bij volwassenen. We hebben een kwetsbare groep cliënten in zorg, voor wie continuïteit van zorg belangrijk is. We behandelen cliënten op onze locaties en in hun thuissituatie. De coronacrisis stelde ons voor een grote uitdaging om de continuïteit van zorg te kunnen waarborgen.
Uiteraard hebben we, net als andere ggz-instellingen te maken met het beleid van het RIVM, maatregelen van de Rijksoverheid en de richtlijn ggz en corona. Zowel beleid als richtlijnen werden herzien en geactualiseerd, op basis waarvan wij ons interne beleid ook noodgedwongen moesten wijzigen. Vanaf de start van de coronacrisis hebben we gewerkt met een interne leidraad. Inmiddels hebben ook wij intern verschillende versies van de leidraad gepubliceerd. Daar waar we in een eerste versie vooral geprobeerd hebben zoveel mogelijk face-to-face te blijven doen, zijn we in een nieuwe versie overgestapt op videobellen en werken we met de nieuwste versie weer toe naar face-to-face contacten.
Leidraad behandelmodificatie belangrijk middel
De leidraad behandelmodificatie, bestaande uit bijna 40 pagina’s, gidst de behandelaren door de verschillende behandelmodificaties. Hij is samengesteld door onze inhoudelijke specialisten (specialismeleiders), de geneesheer-directeur, manager RD&E en de zorgmanagers.
In de leidraad:
• staan de consequenties van alle richtlijnen op onze zorgpaden;
• worden drie verschillende categorieën van voortzetting van de behandeltrajecten beschreven;
• staan richtlijnen en voorkeur keuzes voor cliëntgebonden en niet-cliëntgebonden contacten;
• worden voor alle vijf de specialismes mogelijke behandelvormen uitgewerkt;
• staan tips voor behandelen via videobellen;
• staan richtlijnen en tips voor het herstarten van face-face-contacten op locaties met in achtneming van 1,5 meter afstand;
• staan richtlijnen, tips en creatieve oplossingen voor het behandelen van cliënten/gezinnen in thuissituaties;
• staan richtlijnen en tips voor medewerkers die niet-cliëntgebonden werkzaamheden verrichten;
• staat de veiligheid van medewerkers en cliënten bij alle beslissingen die gemaakt moeten worden voorop!
Om onderdelen uit de leidraad te kunnen beschrijven, hebben behandelaren hun kennis en ervaring gedeeld. Ze trokken er bijvoorbeeld een middag voor uit, schreven mogelijke scenario’s en speelden die na. Denk aan wat als een cliënt ineens stopt tijdens een behandeling via videobellen? Wat als er geen connectie tot stand komt tussen de behandelaar en cliënt? Zo zijn er veel tips ontstaan en gedeeld over hoe binnen iedere methodiek videobellen een plek te geven. Overal is heel zorgvuldig over nagedacht en vervolgens is het uitgewerkt in kaders, voorbeelden en tips in de leidraad.
Hoe werd deze leidraad geïmplementeerd?
Het belangrijkste doel van de leidraad is om samen met de cliënt tot een aangepast behandeltraject te komen. Dat biedt duidelijkheid voor de cliënt en de behandelaar en gebeurt op basis van shared decision making. Dit is voor iedere cliënt, behandelaar, behandelprogramma en locatie weer anders. Vandaar dat er op iedere locatie een lokaal operationeel crisisteam is ingericht. Zij zijn met de leidraad als kader aan de slag gegaan en hebben deze doorvertaald in lokale afspraken waar behandelaren vervolgens mee aan de slag konden. We zagen daarin een grote mate van zelforganisatie als het gaat om deze nieuwe, bijzonder complexe, logistieke uitdaging. Daar zijn we trots op!
Samenwerking met cliënten zorgt voor behandelafspraken naar ieders tevredenheid
Onze leidraad ging niet alleen in op de behandelinhoud, we hebben ook geprobeerd om samen met cliënten afspraken te maken over hoe hun traject werd aangepast. Hierbij werden keuzes besproken als doorgaan met de behandeling (en dus blijven werken aan verandering). Tijdelijk stopzetten van de behandeling (met beperkte contacten tussentijds). Of voor wie het niet mogelijk was om veranderingsgericht te blijven werken, maar ook niet om de behandeling on hold te zetten, een keuze optie om een aangepast traject te volgen gericht op stabiliseren.
Shared decision making
80% van de clienten die in behandeling zijn, is samen met de behandelaar individueel akkoord gegaan met de aanpassing van de behandeling. Daarvan kiest 90% voor categorie A, hetgeen staat voor het doorgaan met op verandering gerichte behandeling in aangepaste vorm! Dit behandeltraject volgt zoveel mogelijk het bestaande zorgpad of is een afgeleide/ afgeschaalde versie hiervan. De structuur van de behandelplanbesprekingen en evaluatiemomenten blijft staan en de duur van de behandeling blijft, eventueel met een aanpassing vanwege verminderde intensiteit, gehandhaafd.
Doordat de leidraad duidelijke kaders en richtlijnen biedt, lukte het behandelaren en cliënten om tot dit resultaat te komen. En de flexibiliteit van zowel de cliënt als de behandelaar heeft bijgedragen aan de mooie overeenstemming. Al deze afspraken worden netjes in het cliëntensysteem vastgelegd en gemonitord.
Creatieve oplossingen
We hebben diverse mooie en creatieve oplossingen voorbij zien komen. Teams hebben video’s gemaakt en naar hun cliënten gestuurd om hen op de hoogte te houden van hoe de dag van de behandelaar eruit ziet en dat ze aan hun cliënten denken. Er werden zonnebloemzaadjes verstuurd met een warme boodschap dat er aan de cliënten gedacht werd. Multi-systeem therapie werd wandelend in het park, in het zonnetje in de tuin en voor het raam gegeven. Ook hebben we zelf warme en waardevolle reacties van cliënten ontvangen.
